Türkiye'de Derede Altın Aramak Yasal Mı? İşte Bilmeniz Gerekenler ve Riskler!
Konuyla ilgili Maden Kanunu ve ilgili mevzuat incelendiğinde, bu konunun sanıldığı kadar basit olmadığı ve belirli yasal düzenlemelere tabi olduğu ortaya çıkıyor.
Genel Kural: Ruhsatsız Maden Arama Yasaktır!
Türkiye'de yer altı kaynakları, Maden Kanunu'na göre Devletin hüküm ve tasarrufu altındadır. Bu nedenle, bireysel olarak veya hobi amaçlı dahi olsa, herhangi bir maden (altın dahil) arama veya çıkarma faaliyeti gerçekleştirmek, Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü (MTA) veya Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü (MAPEG) tarafından verilen bir ruhsat veya izin olmaksızın yasa dışıdır.
Bazı yorumlarda "maden arama ruhsatlı alanlar dışındaki derelerde altın aramak yasaldır" gibi ifadeler yer alsa da, bu ifadeler genellikle yanıltıcıdır. Herhangi bir dere yatağında, arazi sahibinden izin alınsa dahi, Maden Kanunu kapsamında resmi bir ruhsat olmadan altın arama faaliyetine girişmek, kaçak madencilik kapsamına girebilir.
Define Arama ve Maden Arama Farkı
Altın arama konusu, halk arasında sıkça define aramacılığı ile karıştırılmaktadır. Define aramacılığı, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamında ayrı bir yönetmeliğe tabidir ve yine izin gerektirmektedir. Define arama izni, Müze Müdürlükleri tarafından verilir ve belirli şartları (alan büyüklüğü, süre, gözetim vb.) bulunur. Ancak derede altın arama, genellikle "maden arama" kapsamına girdiğinden, ilgili mevzuat Maden Kanunu'dur.
Yasal Riskler ve Çevresel Etkiler
Ruhsatsız bir şekilde dere yataklarında altın arayan kişiler, para cezalarıyla karşılaşabilecekleri gibi, Maden Kanunu'na muhalefet nedeniyle adli süreçlerle de yüzleşebilirler. Ayrıca, kontrolsüz ve bilinçsiz yapılan arama faaliyetleri, dere yataklarının doğal yapısını bozarak çevresel zararlara yol açabilir, su ekosistemine ve biyolojik çeşitliliğe olumsuz etki edebilir.
Uzmanlar, derelerde altın arama hevesi olan vatandaşları, herhangi bir faaliyete girişmeden önce mutlaka ilgili yasal düzenlemeleri ve izin süreçlerini titizlikle araştırmaya davet ediyor. Yasal yollardan izin alınmadan yapılan her türlü maden arama faaliyeti, ciddi yaptırımlarla sonuçlanabilir.
