Üreticiler Yılın Üçüncü Çeyreğinden de Umutlu Değil!
Otomotiv Satış Sonrası Ürün ve Hizmetleri Derneği (OSS), otomotiv satış sonrası pazarı özelinde 2025 yılının ikinci çeyreğini, üyelerinin katılımıyla düzenlediği bir anket çalışmasıyla değerlendirdi. OSS Derneğinin 2025 Yılı 2. Çeyrek Sektörel Değerlendirme Anketi’ne göre; otomotiv satış sonrası pazarı 2025’in ikinci çeyreğinde toparlanma sinyali verdi. Ankete göre; 2025’in ikinci çeyreğinde, 2024 yılının ikinci çeyreğine göre yurt içi satışlar dolar bazında ortalama yüzde 1,58 artış yaşadı. Bu dönemde dağıtıcı üyelerin satışlarında dolar bazında yüzde 2, üretici üyelerde ise dolar bazında yüzde 1,06 artış gerçekleşti.
Tahsilat süreçlerindeki olumsuz gidişat devam ediyor!
Ankette, 2025 yılının üçüncü çeyreğiyle ilgili beklentilere de yer verildi. Buna göre sektörde 2025 yılının üçüncü çeyreğinde dolar bazında yurt içi satışlarda yüzde 0,62 oranında düşüş beklendiği gözlemlendi. 2025’in ilk çeyreğinde yüzde 40,8 olan tahsilat süreçlerinin 2025’in ikinci çeyreğinde yüzde 40,5 seviyesine gerilediğini ifade eden OSS Derneği üyelerinden yüzde 11’i tahsilat sürecinin daha iyi hale geldiğini, 35,6’sı ise daha kötüye gittiğini belirtti.
4 şirketten biri istihdamını artırdı!
Ankete katılan üyelerin yüzde 26’sı 2025 yılının ilk çeyreğine göre istihdamını artırdı. Üyelerin yüzde 45,2’si söz konusu dönemde istihdamını korudu. 2025’in ilk çeyreğine kıyasla istihdamının azaldığını belirten üye oranı ise yüzde 28,8 seviyesinde kaldı. Üretici ve dağıtıcı üyelerin istihdamları birbirine yakın seyretti.
En büyük problem nakit akışında yaşanan problemler!
Sektördeki problemler anketin yine en dikkat çekici bölümlerinden birini oluşturdu. Üyelerin, 2025’in ikinci çeyreğinde gözlemlediği problemlerin başında yüzde 76,7 ile “Nakit akışında yaşanan problemler” gelirken, “Maliyetlerdeki aşırı artış” yüzde 69,9 ile ikinci sırada yer aldı. Üyelerin yüzde 47,9’u ise “İş ve ciro kaybı”nı sektör için en büyük üçüncü sıkıntı olarak nitelendirdi. Ankete katılanların yüzde 30,1’i “Gümrüklerde yaşanan problemleri, yüzde 24,7’si “Kargo maliyetleri ve teslimat problemleri”, yüzde 20,6’sı ise “Döviz kuru ve kur artışı”na işaret etti. Ayrıca katılımcıların yüzde 19,2’si tedarik problemlerini önemli sorunlar arasında gösterdi.
Üyelerin sadece yüzde 15,1’i yatırım planlıyor!
Anket ile birlikte sektörün yatırım planları da mercek altına alındı. Ankete göre önümüzdeki üç ayda yeni yatırım yapmayı düşünen üyelerin oranı yüzde 15,1 ile son dönemin en düşük seviyesine geriledi. Bir önceki ankette üretici üyelerin yüzde 35,7’si yatırım planlarken, yeni ankette bu oran yüzde 15,2’ye geriledi. Dağıtıcı üyelerde ise bu oran yüzde 10’dan yüzde 15’e yükseldi. Ankete katılan üyelerin yüzde 16,4’ünün önümüzdeki üç ayda sektörün daha iyiye gideceğini öngördüğü gözlemlendi. Daha kötüye gidecek diyenlerin oranı ise yüzde 31,5 olarak belirlendi.
Üretim de ihracat da seviyesini korudu!
Üreticilerin 2025 yılının ikinci çeyreğinde kapasite kullanım oranı ortalaması yüzde 72,73 olarak gerçekleşti. Bu oran 2025’in ilk çeyreğinde yüzde 76,30 idi. 2025’in ikinci çeyreğinde üyelerin üretimi 2024’ün aynı çeyreğine göre yüzde 0,61 oranında arttı. 2025 yılının ikinci çeyreğinde üyelerin ihracatı ise dolar bazında 2024 yılının ikinci çeyreğine göre değişim göstermedi.
Konuyla ilgili değerlendirmelerde bulunan ve yılın ilk 6 ayını sektörel açıdan yorumlayan OSS Derneği Başkanı Ali Özçete, “2024 yılında başlayan durağanlık, ne yazık ki 2025’in ilk yarısında da etkisini sürdürdü. Yılın ilk çeyreğinde hem iç pazarda hem de ihracatta yaşanan gerileme, ikinci çeyrekte yerini sınırlı bir toparlanmaya bıraktıysa da, sektörümüzde hâlâ belirgin bir hareketlenme görmüyoruz. En büyük sıkıntımız; işletmelerimizin üzerinde her geçen gün daha da ağırlaşan nakit akışı baskısı. İlk çeyrekte öne çıkan maliyet artışları ile birlikte, ikinci çeyrekte tahsilat oranlarındaki düşüş de dikkat çekici seviyede. Bu durum, sadece günlük faaliyetleri değil, aynı zamanda şirketlerimizin gelecek vizyonlarını ve yatırım kararlarını da doğrudan etkiliyor. Son iki çeyrekte yatırım planlayan firma oranındaki sert düşüş, sektörümüzün temkinli bir sürece girdiğini açıkça gösteriyor. Tüm bunların yanında kısa vadede hareketlilik sınırlı kalsa da, uzun vadede biriken taleplerin etkisiyle pazarın yeniden toparlanacağına yönelik beklentiler güçleniyor. Öte yandan, sıfır araç pazarında süregelen rekor satışlar, gelecekte satış sonrası hizmetlere olan ihtiyacı artıracak; bu da satış sonrası pazarının önemini ve katkısını daha görünür hale getirecektir. İstihdamda ise farklı dinamikler görüyoruz. İlk çeyrekte büyük oranda koruma eğiliminde olan şirketler, ikinci çeyrekte daha fazla istihdam sağladı, bu durum sektörün gelecekten umutlu olduğunun bir göstergesidir diyebiliriz ancak istihdam kaybı yaşayan firmaların oranını da dikkate almamız gerekiyor” diye konuştu.
2025’in ikinci yarısına ilişkin beklentilerin de zayıf olduğunu vurgulayarak sözlerine devam eden Ali Özçete “Üyelerimizin üçte birine yakını önümüzdeki dönemin daha da kötüleşeceğini öngörüyor. Bu nedenle güçlü ve kalıcı bir toparlanma için yapısal adımlara, çözüm odaklı iş birliklerine ve daha kararlı bir ekonomik iklime ihtiyaç duyduğumuz çok açık” dedi.
