CHP Grubu engelli hakları için AYM’ye başvurdu
CHP Grup Başkanvekili Gökhan Günaydın, Anayasa Mahkemesi’ne (AYM) engelli yurttaşlara araç alımlarında ÖTV istisnasının daraltılması düzenlemesinin yer aldığı “7537 sayılı Devlet Memurları Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” hakkında yürürlüğü durdurma ve iptal istemiyle başvurdu. Başvuru sonrasında CHP Genel Başkan Yardımcısı Aylin Nazlıaka ve CHP Milletvekilleri Aylin Yaman, Elvan Işık Gezmiş AYM önünde gerçekleşen açıklamaya katıldı.
CHP Genel Başkan Yardımcısı Aylin Nazlıaka, yaptığı açıklamada şunları söyledi: AKP, engellilerin haklarını adım adım budadı! Bilindiği gibi, engelli yurttaşlarımızın araç alımıyla ilgili önemli bir düzenleme vardı. 4760 Sayılı ÖTV Yasası kapsamında, yüzde 90 engelli sağlık kurulu raporu olan bireyler, 5 yılda bir kez olmak kaydıyla, motor silindir hacmi 1600 cc'ye kadar olan araçları ÖTV muafiyetli olarak alabiliyorlardı. Ancak 2021 sonunda yapılan değişiklikle, AKP Hükümeti engellilerin araç alma kriterlerini değiştirdi. Motor silindir hacmi yerine artık fiyat endeksli oldu. Bu değişiklikle birlikte, engellilerin alabileceği araçların sayısı neredeyse sıfıra indi. Her yıl belirlenen yeniden değerlenme oranıyla, engellilerin araç alım hakkı her yıl daraltıldı. 2025 yılı için bu limit 2.290.200 TL olarak belirlendi. Bu rakamlarla engelliler, piyasadaki araçların ancak altıda birini alabiliyorlardı.
2024'ün Haziran ayında ise AKP Hükümeti, engellilerin bu haklarını daha da kısıtlayacak bir teklif sundu. Ancak toplumdan gelen büyük tepkiler nedeniyle bu teklif geri çekildi. Bununla birlikte, sürekli olarak engellilerin ÖTV muafiyeti ile araç alımlarının vergi kaybına yol açtığı, sahte engelli raporlarıyla araç alındığı ve bu araçların amacına aykırı kullanıldığına dair bir algı çalışması yapıldı. Hükümete yakın ve bazı muhalif medya organlarında bu konuda çokça haber yapıldı.
Maliye Bakanlığı da 2024'te ÖTV'siz araç satışlarının 300.000'in üzerine çıktığını ve vergi kaybı olduğunu açıkladı. Ancak bu açıklamalar gerçeği yansıtmıyor. Engelliler, bu araçları almak için büyük bir çaba göstererek ödedikleri KDV ile devlete ciddi bir katkı sağlıyorlar.
Bir başka sorun ise yerli üretim zorunluluğu. Maliye, ithal araçlardan da çok büyük vergi geliri sağlıyor. Eğer yerli üretimin teşvik edilmesi amaçlanıyorsa, neden öncelikle kamu araçlarına yerli üretim şartı getirilmedi?
Türkiye’de süresiz sağlık kurulu raporu olan 6 milyondan fazla engelli yurttaş olduğu biliniyor. Bunların en az beşte biri ağır engelli ve dolayısıyla ÖTV’siz araç alma hakkına sahip. Ancak bu hakkı kullanan engelli birey sayısı, oldukça az. Yani her engellinin “ÖTV’siz araç aldığı” iddiaları gerçeği yansıtmıyor.
Evet, yolsuzluk ve istismar olabilir. Ama bu, engelli bireylerin haklarına göz dikmek için bir bahane olamaz. Bu mantık, hırsızı değil ev sahibini cezalandırmaktır. Mağduru koruyun, denetimleri arttırın.
25 Aralık 2024 tarihinde TBMM’de kabul edilen 7537 sayılı yasa ile engellilerin ÖTV’siz araç alma süresi 5 yıldan 10 yıla çıkarıldı. Ayrıca, araçların yerli üretim katkı oranı yüzde 20 olarak belirlendi. Ama yasa yürürlüğe girmeden, Cumhurbaşkanı bu oranı yüzde 40’a çıkarmak için yetki kullandı ve engellilerin araç alma hakkını daha da daralttı. Bu hukuksuzluğu CHP olarak AYM’ye taşıyoruz.
Engelli yurttaşlarımızın haklarına sahip çıkmak için buradayız. Kimse, engelli bireylerin haklarını kısıtlamak için bahaneler üretmesin. Biz, engellilerin yanındayız ve bu hukuksuz uygulamalar son bulana kadar takipte olacağız.
