STK'lar İçin AB Projelerinden Faydalanma Kılavuzu: Adım Adım Başvuru Rehberi

Türkiye’de faaliyet gösteren STK’lar da bu fırsatlardan yararlanarak toplumsal kalkınmaya katkıda bulunabiliyor. Ancak birçok STK, AB projelerinden nasıl faydalanılacağını, nereden başlanacağını ya da hangi belgelere ihtiyaç duyulduğunu tam olarak bilmiyor.

İşte STK’ların Avrupa Birliği projelerinden etkin biçimde faydalanabilmesi için adım adım hazırlanmış, 2025 yılına uygun güncel başvuru kılavuzu.

1. Avrupa Birliği Fonları Nedir?

Avrupa Birliği, sosyal gelişim, çevre, gençlik, eğitim, insan hakları, sivil toplum, kırsal kalkınma ve kadın hakları gibi alanlarda çalışan STK’lara proje bazlı maddi destek sağlar. Bu fonlar arasında en çok öne çıkanlar:

• IPA (Katılım Öncesi Yardım Aracı) Fonları
• Erasmus+
• Avrupa Dayanışma Programı
• Avrupa Demokrasi ve İnsan Hakları Aracı (EIDHR)
• Ufuk Avrupa (Horizon Europe)
• Sivil Toplum Destek Programları

2. AB Fonlarından Hangi STK'lar Yararlanabilir?

Avrupa Birliği fonları, kar amacı gütmeyen, şeffaf ve kayıtlı olarak faaliyet gösteren her türlü sivil toplum kuruluşuna açıktır. Bunlar:

• Dernekler
• Vakıflar
• Meslek örgütleri
• Kooperatifler
• Üniversitelere bağlı topluluklar
• Yerel girişim platformları

3. Uygun Proje Konuları Nelerdir?

AB destekli projelerde belirli öncelik alanları vardır. STK'lar başvuru yaparken bu alanlara uyumlu proje fikri geliştirmelidir. En sık desteklenen konular şunlardır:

• İnsan hakları ve demokrasi
• Gençlik ve gönüllülük
• Çevre ve iklim değişikliği
• Dijital dönüşüm
• Sosyal uyum ve dezavantajlı gruplar
• Kadınların güçlendirilmesi
• Kültürlerarası diyalog

4. Başvuru Süreci: Adım Adım Rehber

Adım 1: Fonları Takip Et

• Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu’nun resmi web sitesi
• AB Bakanlığı (UİB) ve STGM (Sivil Toplum Geliştirme Merkezi) portalları
• Türkiye Ulusal Ajansı ve İPA sayfaları
• Avrupa Komisyonu'nun Funding & Tenders portalı

Adım 2: Proje Fikrini Netleştir

• Kurumunuzun hedefleriyle uyumlu, toplumda bir soruna çözüm sunan bir proje oluşturun.
• Projenin hedef kitlesi, faaliyetleri, sonuçları ve sürdürülebilirliği net olmalıdır.

Adım 3: Konsorsiyum Kur veya Ortak Bul

• AB projeleri genellikle ortaklık yapısıyla yürütülür.
• Yurt içinden veya AB ülkelerinden STK, kamu kurumu, üniversite gibi paydaşlarla iş birliği geliştirin.

Adım 4: Başvuru Dökümanlarını Hazırla

• Proje başvuru formu
• Faaliyet planı ve bütçe tablosu
• Kurumsal tanıtım belgeleri (tüzük, karar defteri, faaliyet raporu)
• Ortaklık beyanları
• Finansal tablolar (bilanço, gelir-gider)

Adım 5: Online Başvuru Yap

• Başvurular genellikle e-Devlet, Funding & Tenders Portalı veya Ulusal Ajans başvuru sistemleri üzerinden yapılır.
• Başvuru takvimine dikkat edilerek eksiksiz şekilde yüklenmelidir.
• Adım 6: Sonuçların Takibi ve Uygulama
• Başvurunun olumlu sonuçlanması durumunda hibe sözleşmesi imzalanır.
• Proje uygulama sürecinde raporlama, bütçe yönetimi ve görünürlük kriterleri önemlidir.
• Her harcama belgelenmeli, faaliyetler zamanında yürütülmelidir.

5. En Sık Yapılan Hatalar ve Öneriler

• Proje amacının belirsiz ya da AB öncelikleriyle uyumsuz olması
• Bütçede mantıksız veya belgeye dayanmayan kalemler
• Ortak kurumlarla iletişim eksikliği
• Proje görünürlüğüne yeterli önem verilmemesi
• Teknik kapasite ve raporlama bilgisi eksikliği

6. Türkiye’de STK’lara AB Projelerinde Destek Sunan Kaynaklar

• STGM – Sivil Toplum Geliştirme Merkezi
• AB Türkiye Delegasyonu
• Türkiye Ulusal Ajansı (Erasmus+ ve ESC projeleri için)
• Kalkınma Ajansları ve Belediyeler
• Avrupa Birliği Başkanlığı (UİB)